🛡️ فیلترشکن چیست و چگونه کار می‌کند؟ | بررسی عملکرد VPN و Proxy به زبان ساده
در دنیای امروز که دسترسی به اطلاعات یکی از مهم‌ترین ابزارهای قدرت است، ابزارهایی مثل فیلترشکن (VPN) و پراکسی به ابزاری رایج برای عبور از محدودیت‌های اینترنتی تبدیل شده‌اند. اما سوال اصلی این است: فیلترشکن دقیقاً چه کاری انجام می‌دهد؟ و تفاوت آن با پروکسی چیست؟ در این مقاله به زبان ساده این مفاهیم را بررسی می‌کنیم.
🔍 فیلترشکن چیست؟
فیلترشکن یا VPN (Virtual Private Network) یک فناوری است که اتصال شما به اینترنت را از طریق یک تونل رمزنگاری‌شده عبور می‌دهد. این تونل باعث می‌شود آدرس IP واقعی شما پنهان شود و به جای آن آدرس سرور VPN نمایش داده شود.
به زبان ساده: وقتی از VPN استفاده میکنید، اینترنت فکر می‌کند شما از کشوری دیگر به آن وصل شده‌اید. همین باعث می‌شود بتوانید به سایت‌هایی دسترسی پیدا کنید که در کشور شما فیلتر شده‌اند.
📡 پراکسی (Proxy) چیست؟
پراکسی نوع ساده‌تری از فیلترشکن است. یک سرور پراکسی بین شما و اینترنت قرار می‌گیرد و درخواست‌های شما را به سایت مقصد می‌فرستد. اما برخلاف VPN، پراکسی معمولاً داده‌ها را رمزنگاری نمی‌کند، پس امنیت کمتری دارد.
🛠️ تفاوت‌های کلیدی بین VPN و Proxy
| ویژگی | VPN | Proxy |
|---|---|---|
| رمزنگاری اتصال | دارد | ندارد یا بسیار ضعیف |
| پنهان‌سازی IP | بله | بله |
| سرعت | نسبتاً کمتر | سریع‌تر |
| امنیت در وای‌فای عمومی | بسیار بالا | پایین |
| کاربرد برای استریم و بانکداری | مناسب | نامناسب |
🎯 چه کسانی از VPN و پراکسی استفاده می‌کنند؟
- کاربران عادی برای دسترسی به شبکه‌های اجتماعی فیلتر شده
- دانشجویان و محققان برای دسترسی به منابع علمی فیلتر شده
- شرکت‌ها برای ایمن کردن ارتباطات داخلی خود
- گیمرها برای دور زدن محدودیت‌های منطقه‌ای یا کاهش پینگ
⚠️ آیا استفاده از فیلترشکن در ایران قانونی است؟
در ایران استفاده از VPN به صورت عمومی محدود شده و بستگی به نوع استفاده شما دارد. استفاده‌های شخصی برای عبور از فیلترینگ معمولاً غیرقانونی تلقی می‌شود، اما شرکت‌ها می‌توانند با مجوز رسمی از VPN استفاده کنند.
💡 نکات امنیتی هنگام استفاده از فیلترشکن
- از فیلترشکن‌های رایگان استفاده نکنید؛ بسیاری از آن‌ها اطلاعات شما را می‌فروشند.
- VPNهایی را انتخاب کنید که سیاست No-Log دارند.
- از فیلترشکن‌هایی که Kill Switch دارند استفاده کنید تا در صورت قطع اتصال، داده‌هایتان فاش نشود.
🔚 جمع‌بندی: کدام برای شما مناسب‌تر است؟
اگر به دنبال امنیت بالا، ناشناس بودن واقعی و دسترسی به اینترنت جهانی هستید، VPN گزینه‌ای مطمئن‌تر است. اما اگر تنها می‌خواهید موقتاً از یک سایت فیلتر شده بازدید کنید، پراکسی هم کفایت می‌کند.
- ۰۴/۰۴/۱۱